تمبک


تمبک[ (تنبک، دمبک، دندونک و ضَرب) یکی از سازهای کوبه‌ای ایرانی است. این ساز پوستی، از نظر سازشناسی جزء طبل‌های جام‌شکل محسوب می‌شود


اگر اهل موسیقی باشید، شاید برای شما نیز همیشه سوال بوده است که به راستی چرا برخی اساتید نام این ساز را تمبک و عده‌ای دیگر تنبک و یا حتی دمبک می‌خوانند و بلاخره کدام درست است


پاسخ به این سوال بستگی به دیدگاه و سلیقه افراد دارد. از نظر تاریخی و تاریخچه تنبک، واژه “تنبک” از قدیم‌تر مورد استفاده بوده است. در متون و رسالات موسیقی و همچنین در لغت‌نامه‌ها و اشعار شاعران از نام‌های دیگری مانند خُنبَک، خُنبَگ، خُمِّک، تَبَنگ، تَلَنگ، دومبَلَگ، تُنبوک و … استفاده شده است. اما امروزه، واژه “تمبک” به‌ویژه در میان نوازندگان و موسیقی‌دانان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نظر قواعد زبان فارسی، هرگاه حرف “نون” ساکن در کلمه، قبل از “ب” واقع شود، در تلفظ به “م” تبدیل می‌گردد. بنابراین، درست‌ترین نام برای این ساز “تُمبَک” است. اما به دلیل تلفظ عامیانه، امروزه “تنبک” نیز به‌عنوان نام این ساز پذیرفته شده است


در نهایت، می‌توان گفت که “تنبک” و “تمبک” دو نام برای یک ساز هستند و هر دو صحیح هستند


از برجسته ترین تنبک نوازان ایرانی می توان به حسین تهرانی، محمد اسماعیلی ، ناصر فرهنگ فر ، بهمن رجبی و نوید افقه اشاره کرد